Hoe bevorder je een lerende organisatie? - 2
Stap 2 - integreer de vijfde discipline
Om een lerende organisatie te worden en te blijven is een strategisch opleidingsplan een eerste stap. Houd echter bij het opstellen van jouw plan rekening met de vijfde discipline van Peter Senge. Met andere woorden: kijk naar het geheel en niet alleen naar de kortetermijnoplossingen. Een kleine onbeduidende verandering kan grote gevolgen hebben.
Senge is een gerenommeerde Amerikaanse wetenschapper op het gebied van kennismanagement en organisatiekunde. Hij schreef dertig jaar geleden het baanbrekende werk The fifth discipline: the art and practice of the learning organization. In het Nederlands vertaald als De vijfde discipline.
Met de vijfde discipline bedoelt Senge het systeemdenken binnen een organisatie. Hij ziet een organisatie als zijnde een systeemmet subsystemen, zoals directie, afdelingen, klanten.
Wanneer je jouw organisatie bekijkt vanuit het systeemdenken is dat te vergelijken met het kijken naar een ijsberg. Slechts het topje is zichtbaar. Het grootste deel speelt zich af onder de waterspiegel. Binnen een organisatie is dat het gebied van de ongeschreven regels en de verborgen patronen. Bij systeemdenken kijk je dan ook naar onderlinge verbanden, naar de cirkels van causaliteit.
Wanneer je een probleem in jouw organisatie structureel wil aanpakken en oplossen dan moet je het hele systeem erbij betrekken. Door de hefboomwerking kan een kleine onbeduidende verandering namelijk grote gevolgen hebben.
Door systeemdenken kijk je naar de hele ijsberg, de top én onder de waterspiegel. En dat is van invloed op de keuzes die je maakt voor het strategisch opleidingsplan. Systeemdenken verbindt de andere vier disciplines die nodig zijn voor een lerende organisatie. Deze vier zijn: persoonlijk meesterschap, mentale modellen, team leren en een gemeenschappelijk visie bouwen.
Vanuit oorzaak en gevolg is de kortetermijnoplossing, die vind je vooral boven de waterspiegel.
Wanneer je dus niet alleen een kortetermijnoplossing wil, maar een gedegen strategisch opleidingsplan is het van belang alle vijf de disciplines in kaart te brengen. Het vraagt om een andere manier van denken.
Meer weten: onze opleidingsadviseurs helpen je graag.